2019ko Azaroko arratsalde hotz eta haizetsu batean “Jolastera!” Taldea sortzeko ideia izen genuen… Lerro hauen bidez esperientzia xume bat partekatu nahi dut, guraso bezala irakaspen inportanteak utzi dizkidalako umeen garapen sozialari begira eta gurasoen erabaki txiki handien inguruan. Esker ona agertzeko modua ere bada.
2019ko Azaroa. Ume txikidun zenbait guraso elkarrizketan. Ordurako gure herriko jolas-parkeetan orduak sartzen hasiak ginen. Jolas parke gehientsuenak antzekoak iruditzen zitzaizkigun, umeen jolasa errepikakor samarra iruditzen zitzaigun eta euren behar eta nahi batzuk mugatu samar gelditzeak kezkatzen gintuen. Aldi berean liluratu egiten gintuen umeak jolasean ikusteak. Gure bulkada eta ordurako ia ohiturei aurre egiteko proposamen praktiko bati eman genion forma. Jolas-parkeez harago jolaserako beste gune batzuk berreskuratzeari ekin nahi genion. Zerrenda bat egin genuen gure herrian jolas-parke egituraturik gabeko eremuekin. Batzuk herrigunetik gertu zeuden natur guneak ziren, beste batzuk aldiz, herriguneko, kaleko espazioak. Eguraldi onerako eta eguraldi txarrerako aukerak identifikatu genituen, beti ere kanpo espazioan.
Inguruan handik eta hemendik ezagutzen genituen pertsonekin hitz egiten hasi ginen eta gutxinaka eta sare sozialen laguntzaz taldetxoa sortu genuen. Ideia ostegunetan adin ezberdinetako umeekin jolas-parkeak ez ziren guneetan jolas librerako elkartzea zen. Ideiak erakarrita hainbat pertsona elkartu eta taldea “Jolastera!” izendatu genuen. Ostegunak aukeratu genituen gure jolas praktikarako. Ostegun bakoitzean herriko eremu batean egiten genuen plana arratsaldeko 17tan; eta hortik aurrera, ume eta helduok iristen, batzen eta jolasten hasten ginen. Bakoitzak bere erritmo eta moduetan egiten zuen, eta horrela jarraitu genuen hasieratik bukaera arte. Bakoitza bere prozesuan.
Eta poliki poliki udazkena, negua, udaberria eta uda igaro ahala….taldea talde bilakatzen joan zen. Ia ia 3 urtez ostegun guztietan batu ginen “Jolastera!” taldea jolas-parke eta taberna guneetatik harago jolas egiteko. Tartean pandemia ere bizi izan genuen. Itxialdia amaitu ostean, helduon artean hitz eginda erabaki genuen behar ziren neurriak hartuta umeei aukera hori eskaintzen jarraituko genuela ostegunetan. Eta ondorio guztiekin horrelaxe egin genuen.
Modu naturalean taldea egin ahala taldea bizia hartzen joan zen. Hotza, kaskabarra, bero zapak, haizea… lagun izan genituen. Helduon artean elkarrizketak, kezkak, hausnarketak, eztabaida momentuak ere izan ziren, noski. Urruntzeak, gerturatzeak. Oso modu naturalean trantsitatu genituen den denak.
Beti umeak eta jolasa erdigunean jartzen saiatzen ginen. Itziar Arregirekin ere egin genuen jolasaren inguruko prestakuntza saiotxo bat, umeen jolasak “librea” izate horrek eta gure eskuhartzea edo inbasioa ahalik eta txikiena izateak apur bat kezkatzen gintuen eta. Esaldi bat iltzatuta gelditu zitzaigun: oso zaila da “ondo” ez jolastea; ezinezkoa da “gaizki” jolastea. Jolasa jolasa da. Asko ikasi genuen jolasaz.
2019ko Azaro hartatik gauzak aldatu dira. Testuinguru soziala, pertsonak, gu geu, umeen garapen momentuak, eta beraz, “Jolastera!” taldea. 2022ko Azaroa itxita, taldea ostegunetan batzen ez dela konta dezakegu. Poliki poliki agertzen joan dira eskolaz kanpoko jarduerak, umeen bestelako harreman eta interesak.
Baina taldeak talde izaten jarraitzen du. “Jolastera!ko lagunekin gelditu nahi dut” esaten dute umeek tarteka. Helduok ere elkarri maiz deitzen diogu planak egiteko. Denok batera ostegunak ez diren beste momentu batzuetan plan goxo eta zainduak egiten jarraitzen dugu. Ume eta heldu, heldu eta ume, lagun-taldea osatu dugu.
Aste honetan artikulu batean irakurtzen nuen zein garrantzia izan dezakeen umeen garapen sozialean eskolaz harago beste lagun talde bat(zuk) izateak. Beste erreferente batzuk, beste konplize batzuk, beste harremantzeko modu batzuk, norbera izateko eta den bezala adierazteko beste territorio batzuk. Momentu horretan konturatu nintzen “Jolastera!”ko esperientziaz gure seme alabei opari ez material baliotsua egin diegula. Lagun talde natural bat. Poliki, goxo, zaintzatik, elkar errespetutik eta jolasaren eta plazeraren bueltan eraikia. Presio, etiketa, espektatibarik gabea. Garatzeko beste espazio eta aukera bat. Izateko eta egiteko moduetan existitzen den aniztasunaren beste ispilutxo bat.
Gurasook gure egunerokotasunean hartzen ditugun erabaki txiki horiek guztiak (ere) politikoak badirela irakatsi dit esperientzia honek. Niri ere heldu moduan garatzeko konfidantza eremu bat ekarri dit “Jolastera!” taldeak. Elkar zaintzaren paradigmara modu praktiko baten gerturatzeko aukera. Norbait gaixotzen bada bere alabaren zaintza gustura eta arduraz hartzeko prest sentitzen naiz; taldeko norbaitek zinera joan nahi badu umeekin jolasean gelditzeko prest; eta nire semeak taldekoen etxean uzteko prest. Bizitzak sostengatzeko hain beharrezkoak diren zaintza-kateetatik eta amesten ditugun alternatiba komunitarioetatik lehen baino gertuago sentitzen naiz urte hauetako esperientzia eder honi esker. Mila esker “Jolastera!” egiten duzuen eta elkarrekin egiten dugun ume eta guraso, guraso eta ume guzti guztiei.
Nerea Agirrek guraso.eus erako idatzitako kolaborazioa